Psychotherapy!
ဒီီစကားလံုးေလးက ပညာရွင္ေတြရဲ႕ သံုးေလ့သံုးထရွိတဲ႕ စကားေလးတစ္လံုးဆုိ မမွားပါဘူး။ ဆုိက္ကိုသရဖီတဲ႕-ဆုိလိုတာက ေဆး၀ါးႏွင့္အျခားေဆးကုသမွဳအစား စိတ္ေ၀ဒနာ၏သေဘာကို နားလည္ႏိုင္ေအာင္ ေဆြးေေႏြးျခင္းအားျဖင့္ကုသနည္းျဖစ္ပါတယ္။ အရင္တုန္းက ၾကားဖူးတဲ႕ဆိုေပမဲ႕ တစ္ခါမွ မေလ့လာ-မစဥ္းစားခဲ႕မိပါဘူး။ အေပၚယံ စကားလံုးေလာက္မွ်ကိုသာ ၾကားဖူးခဲ႕ျခင္းရယ္ပါ။ ခုေတာ့ အလကၤာေျမက-ေကလင္နိယတကၠသိုလ္-အမ္ေအလက္ခ်ာခန္းထဲေရာက္မွ ေလ့လာခြင့္ရခဲ႕ပါတယ္။ အေတာ္ေလးလဲ နားလည္ဖုိ႕ခက္ပါတယ္။ ကိုယ္လဲ မန္းေလး နပသ တကၠသိုလ္က ဘီေအ ေက်ာင္းဆင္းတစ္ေယာက္ပါပဲ။ ဒါေပမဲ႕ ဘီေအ တက္စဥ္က ဒီအေတြးအေခၚ-ပညာရပ္ေတြကို သင္ၾကားခြင့္-ေလ့လာခြင့္ မရခဲ႕ပါဘူး။ ဒီမွာကေတာ့ ဒီဂီမ်ိဳးစံုမွာ ဒီအေတြး အေခၚေတြကို ေခါင္းထဲေရာက္ေအာင္ လက္ခ်ာရုိက္ေနတယ္ဆုိပါေတာ့။
ခု--ေဒါက္တာ ၀ါသႏၳ ပို႕ခ်ေပးခဲ႕တဲ႕ The Buddhist Psychotherapy ဆုိတာေလးကို နည္းနည္းပါးပါး မိမိလက္လွမ္းမွီသေလာက္ ျပန္လည္ ေရးခ်လုိက္ရျခင္းရယ္ပါ။ ဘာမွေတာ့ မတတ္ပါဘူး။ ဘာမွလည္း မကၽြမ္းက်င္ပါဘူး။ သာမန္ စာသင္သားတစ္ေယာက္ပါ။ သို႕ေသာ္-မိမိစာသင္ခန္းထဲမွာ ပင္ပန္းမွဳရဲ႕ ရလာဒ္ကို မွ်ေ၀ေပးျခင္းရယ္ပါ။
ေဒါက္တာက--ဆုိက္္ကိုသရဖီဆုိတဲ႕စကားလံုးက ဆုိက္ကစ္ဆုိတဲ႕ စကားလံုးက ဆင္းသက္လာတာပါ။ ဆုိက္ကစ္-Psychic ဆုိတာက ရုပ္ပိုင္းထက္ စိတ္ပိုင္းႏွင့္ပိုျပီးသက္ဆုိိင္-ပက္သက္ေသာ လို႕ အဓိပၸာယ္ရွိပါတယ္။ ဆုိက္ကိုသရဖီဆိုတာကလဲ စိတ္ေဖာက္ျပန္ျခင္း-စိတ္ေရာဂါျဖစ္ျခင္း တို႕ကိုေျဖရွင္းေပးေသာ အေနာက္တုိင္း ေဆးပညာရပ္မွ ခြဲထြက္လာပါတယ္။ စိတ္ေရာဂါကုသမွဳ-ဆုိက္ကုိသရဖီအရ ဒါဟာ ရုပ္ပိုင္းဆုိင္ရာ သေဘာလကၡဏာ (physical aspects)ႏွင့္ စိတ္ပညာ သေဘာလကၡဏာ (psychological aspects) တုိ႕ ပါ၀င္-သက္ဆုိင္ေသာ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ေဖာက္ျပန္မွဳေတြနဲ႕ သက္ဆုိင္ေနပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ဆုိက္ကိုသရဖီဆုိတာ စိတ္ပိုင္းဆုိင္ရာေဖာက္ျပန္မွဳေတြႏွင့္ဆုိင္ေသာ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းလုိ႕ ဆုိလုိ္ပါတယ္။
ဗုဒၶဘာသာ မွာေတာ့- စိတ္ပိုင္ဆိုင္ရာ ေဖာက္ျပန္မွဳအားလံုးကို ေလာဘ-ေဒါသ-ေမာဟူေသာ ကိေလသာသံုးပါးလို႕ေခၚပါသည္။ တစ္ဖန္-ဗုဒၶဘာသာမွာ အေရွ႕တုိင္း-အေနာက္တုိင္း ရုိးရာ ဓေလ့ ႏွစ္မ်ိဳးလံုးနဲ႕ ျခားနားေသာ ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာေလ့လာမွဳေတြရွိပါတယ္။ လူ႕ဘံုအပါအ၀င္ (ကာမ)စိတ္ ငါးဆယ့္ေလးပါးျဖစ္ေပၚေလ့ရွိေသာ နတ္ျပည္ ခုႏွစ္ဘံုရွိပါတယ္။ အဲ႕ဒီထဲမွာ-ႏွစ္ဆယ့္သံုးပါးကေတာ့ စိတ္ ၀ိညာဥ္ရဲ႕ အက်ိဳးဆက္ျဖစ္ပါတယ္။ ႏွစ္ဆယ္ကေတာ့ ကုသိုလ္-အကုသိို္လ္ႏွင့္သက္ဆုိင္ျပီး။ ဆယ့္တစ္ပါးကေတာ့ လက္ေတြ႕က်ေသာ-အေျခခံက်ေသာ စိတ္မ်ားျဖစ္ပါတယ္။ အမွန္တကယ္ေတာ့ ဗုဒၶဘာသာရဲ႕ စိတ္အယူအဆသည္ လူ႕က်င့္၀တ္ႏွင့္သာ ဆုိင္ပါသည္။ေနာက္ထပ္ ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာမွ မ်ားစြာေသာ ျခားနားမွဳေတြရွိပါေသးတယ္။
ဒါအျပင္-ေကာင္းမွဳ-မေကာင္းမွဳ၊ ကုသိုလ္-အကုသိုလ္ေတြကို ေဖာ္ျပဖို႕အတြက္ ေဘာဘ-ေဒါသ-ေမာဟ- အေလာဘ-အေဒါသ-အေမာဟ- ေျခာက္ပါးေသာ သေဘာလကၡဏာေတြလဲ ရွိပါေသးတယ္။ မေကာင္းမွဳမ်ားကို ပယ္ရွားျခင္းအားျဖင့္ မိမိတို႕ရဲဲ႕ ေန႕စဥ္ဘ၀ေတြမွာ လူ႕မွဳညီညြတ္ေရး၊ ေပ်ာ္ရႊင္မွဳ၊ က်န္းမာေရးေကာင္းမွဳ စသည့္ ေလာကီအက်ိဳးမ်ားႏွင့္ ေလာကုတၱရာအက်ိဳးမ်ားကို ရရွိေစပါတယ္။ ေနာက္-စိတ္က လူသားေတြရဲ႕ အက်င့္စရုိက္မ်ားကိုလဲ လႊမ္းမိုးေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဓမၼပဒမွာ-မေနာပုဗၺဂၤမာ ဓမၼာ၊ မေနာေသဌာ မေနာမယာ- စိတ္သည္ ကုသိုလ္-အကုသိုလ္တရားတုိ႕၏ ေရွ႕သြားေခါင္းေဆာင္ျဖစ္ပါသည္-လုိ႕ ဆိုပါသည္။ ဒါေၾကာင့္ မိမိသည္ မိမိရဲ႕စိတ္ကုိ ေကာင္းစြာ ထိန္းေက်ာင္းသင့္ပါတယ္။ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ စိတ္သည္ တအား ထက္သန္ေနပါက ကိုယ္ခႏၶာကို ေလးနက္စြာျဖစ္ေစေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ဗုဒၶဘာသာမွာ စိတ္က်န္းမာမွဳအတြက္ အျပင္ပိုင္းဆုိင္ရာ သေဘာတရားမ်ားကုိ ထိန္းခ်ဳပ္ေနမဲ႕ အစားလူသားေတြရဲ႕ စိတ္စြမ္းရည္မ်ားကို တုိးတက္ျမင့္မားေစျခင္းက လူ႕ေလာက သံသရာ-ေလာကဓံတရားမ်ားကို ေကာင္းစြာရင္ဆုိင္ ျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ေနာက္ထပ္-စိတ္ျပႆနာေတြကို ေတြးေတာ ေျဖရွင္းဖို႕ အဆင့္ သံုးခုရွိပါေသးတယ္။ ပထမ- သေဘာက်ျခင္း-မက်ျခင္းကို ဆင္ျခင္သံုးသပ္ႏုိင္ပါတယ္။ ဒုတိယ-ေလာဘ-ေဒါသ-ေမာဟ။ တတိယ-အဘိဇၨာ-ဗ်ာပါဒ-မိစၦာဒိဌိ တရားမ်ားကို သံုးသပ္ႏုိင္ပါတယ္။ အဲဲ႕ဒီထဲမွာ--ပထမအဆင့္က အကုသိုလ္ ကံတရားမ်ား။ ဒုတိယအဆင့္က အကုသုိလ္တရားတို႕၏ အရင္းအျမစ္ မူလ။ တတိယအဆင့္က-ၾကီးထြားလာမွဳပါ။ အခု -ေနာက္ဆံုးအဆင့္က လူ႕အဖြဲ႕အစည္းမွာ ျပဳလုပ္မယ္ဆိုပါက လူ႕အဖြ႕ဲအစည္းကုိ ထိခုိ္က္ပ်က္စီးေစပါတယ္။ လူသားေတြရဲ႕ အသက္ေတြ ဆက္လက္ရွင္သန္ႏုိ္င္ဖို႕ သေဘာက်မွဳ-မက်မွဳ-ေကာင္း-မေကာင္းကို ၾကိဳက္ႏွစ္သက္-ယူသင့္ပါတယ္။
ေလာကသေဘာတရားက မျမဲေသာေၾကာင့္ လူသားေတြဟာ မိမိတို႕ၾကိဳက္ႏွစ္သက္မွဳ အရာအားလံုးကို မရႏိုင္သလို ၊ မႏွစ္သက္တာေတြအားလုံးကိုလဲ မပယ္ရွားႏုိင္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ လူသားေတြဟာ အျမဲတမ္း စိတ္ေသာက-တုန္လွဳပ္မွဳေတြျဖစ္ၾကရပါသည္။ ဒီမွာ- လူသားေတြရဲ႕ ျပႆနာက သေဘာက်မွွဳ-မက်မွဳ၊ လုိခ်င္မွဳ-မလိုခ်င္မွဳေတြကို မကန္႕သတ္ႏုိင္ျခင္း-မထိန္းခ်ဳပ္ႏုိင္ျခင္းပါ။ ေဆးကုစားျခင္းအေနနဲဲ႕-လူသားေတြဟာ ကိုယ္က်င့္သီလျဖင့္ သေဘာက်မွဳ-မက်မွဳ ေတြကို ပထမ ပယ္သတ္သင့္ပါတယ္၊ ရပ္ပစ္သင့္ပါတယ္။ ေနာက္--ေလာဘ-ေဒါသ-ေမာဟ တရားမ်ားကို ပယ္သတ္ဖို႕ သမာဓိ ရွိလာပါလိမ့္မယ္။ လူသားေတြဟာ သီလ-သမာဓိ-ပညာျဖင့္ စိတ္ပုိင္းဆိုင္ရာျပႆနာမ်ားကို တစ္ဆင့္ျခင္း ကုစားရပါလိမ့္မယ္။ ေနာက္ဆံုးေတာ့-က်န္းမာျခင္းသည္ ၾကီးမားေသာ လာဒ္ၾကီးအေနနဲ႕ ဗုဒၶဘာသာမွာ ေလာကီ အက်ိဳးတရားမ်ားကို ရရွိႏို္င္ပါတယ္။
သို႕ေသာ္လည္း- ေလာဘ-ေဒါသ-ေမာဟ အကုသိုလ္တရားမ်ားကို ပယ္သတ္ျပီးေသာ္လည္း စိတ္က်န္းမာမွဳ-ခ်မ္းသာမွဳ-ျငိမ္းခ်မ္းမွဳကို အျပည့္အ၀ မရရွိႏိုင္ပါ။ ဒါေၾကာင့္-တကယ္စစ္မွန္ေသာ စိတ္က်န္းမာမွဳ-ခ်မ္းသာမွဳ-ျငိမ္းခ်မ္းမွဳသည္ နိဗၺာန္သာျဖစ္သည္-လို႕ ေဒါက္တာ ၀ါသႏၳက လက္ခ်ာေပးခဲ႕ပါသည္။
အထက္ပါ ေဆာင္းပါးသည္ အမ္ေအ စာသင္ခန္းထဲက လက္ခ်ာ သေဘားတရားမွ်သာ ျဖစ္ပါသည္။ ျပည့္စံုမည္မဟုတ္-ေက်နပ္ႏိုင္မည္ မဟုတ္- အမွားကင္းႏုိင္မည္ မဟုတ္။ သိသူေဖာ္စား -မသိသူေက်ာ္သြား -ေ၀ဖန္ေထာက္ရွဳ႕ ကာ ကိုယ္က်န္းမာမွဳ-စိတ္ခ်မ္းသာမွဳမ်ားကို ရရွိႏုိုင္ၾကပါေစလို႕--ေမတၱာမ်ားစြာျဖင့္-အေမ့ေမတၱာ အရွင္--
No comments:
Post a Comment